سرطان پوست – Skin cancer 

سرطان پوست یکی از شایع ترین سرطان بدخیم بدن به شمار می رود  که با توجه به نوع سلول پوستی رخ می دهد و یکی از مهم ترین دلایلی که افراد به سرطان پوست مبتلا می شوند، قرار گرفتن در معرض پرتو فرابنفش خورشید است. 

 علامت های هشدار دهنده سرطان پوست
سرطان پوست چند نوع است و در ابتدا با ضایعات پیش سرطانی بروز می‌کند. ضایعات پیش سرطانی، ضایعات پوستی ای هستند که سرطانی نیستند ولی با گذشت زمان سرطانی می‌شوند. ۴۰-۵۰ درصد سفید پوستانی که بالای ۶۵ سال دارند به سرطان پوست دچار می‌شوند.
علائم سرطان پوست را بشناسید. زیرا سرطان پوست اگر زود تشخیص داده شده و درمان شود قابل علاج است.

شاخی شدن پوست در اثر آفتاب (اکتینیک کراتوزیس)

شاخی شدن پوست در اثر آفتاب از علائم سرطان پوست به شمار می رود

مایعات پوستی کوچکی هستند که پوسته ریزی دارند و در اثر تماس طولانی با نور خورشید ایجاد می‌شوند و بیشتر در سر، گردن، دستها ایجاد می‌شوند. ممکن است این ضایعات در نواحی دیگر بدن نیز ایجاد شوند. ممکن است این ضایعات پوستی اولین نشانه های سرطان پوست باشند. شاخی این ضایعه معمولا بعد از ۴۰ سالگی ظاهر می‌شود اما ممکن است در افراد جوانتر نیز بروز کند.

التهاب شاخی لب:

علائم سرطان که شیوع کمتری دارند شامل تورم لب و بین رفتن مرز دو لب

 مانند ضایعه قبلی التهاب شاخی لب نیز یک ضایعه پیش سرطانی و از علائم سرطان پوست است که معمولا در لب پایینی ظاهر می‌شود. در لبها، ضایعات پوسته دار، خشکی پایدار لب یا ترک لب ممکن است بروز کنند. علائمی‌که شیوع کمتری دارند شامل تورم لب، از بین رفتن مرز بین لب و پوست یا برجسته شدن خطوط لب هستند. التهاب شاخی  لب، اگر درمان نشود ممکن است به سرطان مهاجم سلول سنگفرشی تبدیل شود.

شاخک پوستی:

از علائم سرطان پوست ضایعه پوستی است و از کراتین تشکیل شده است

این ضایعه پوستی به شکل یک برامدگی مخروطی شکل است که از یک پایه قرمز رنگ در سطح پوست رو به خارج رشد می‌کند. این ضایعه از کراتین (همان ماده ی تشکیل دهنده ی ناخن) تشکیل شده است. شکل و اندازه ی این ضایعات بسیار متفاوت است اما بیشتر آنها چند میلیمتر هستند. بدخیمی‌سلول سنگفرشی پوست اغلب در پایه ی این ضایعات ایجاد می‌شود. این ضایعات در سفید پوستان مسنی که سابقه مواجهه زیاد با آفتاب را دارند دیده می‌شود.

الفبای پیشگیری از سرطان پوست را بدانید:

برای جلوگیری از سرطان پوست خال ها باید توسط پزشک معاینه شوند

۱-عدم تقارن:

برای تشخیص سرطان پوست و عدم تقارن خالها حتما به پزشک مراجعه کنید

عدم تقارن به این معنی است که نیمه ی خال با نیم دیگر آن مشابه نیست. خالهای طبیعی متقارن هستند. وقتی خالها یا لک ها را چک می‌کنید یک خط فرضی را در وسط خال در نظر بگیرید و دو نیمه‌ی خال را با یکدیگر مقایسه کنید. اگر با یکدیگر مشابهت نداشتند برای معاینه به پزشک مراجعه کنید.

۲-حاشیه:

علائم اولیه سرطان پوست و بررسی حاشیه خال توسط پزشک 

اگر حاشیه خال ناصاف و ناهموار بود یا محو شده بود یا شکل نامنظم داشت نیز به پزشک مراجعه کنید زیرا ضایعات پوستی نوعی سرطان پوست به نام ملانوما حاشیه های نامنظم دارند. 

۳-رنگ

علایم سرطان پوست و مشکوک بودن خال بر روی بدن

خالی که رنگ یکنواخت ندارد و در بخشی از آن آن رنگ دیگری مانند قهوه ای، برنزه، سیاه ،آبی، سفید یا قرمز دیده می‌شود مشکوک است. خال طبیعی معمولا یک رنگ دارد. خالی که در برخی قسمتها روشنتر و در قسمتهای دیگر تیره تر است باید توسط پزشک معاینه شود.  

 
۴-اندازه:

از علائم سرطان پوست خالهایی می باشد که بزرگتر از ته مداد باشند.خالی که بزرگتر از ته مداد باشد مشکوک است. خالهای خوش خیم معمولا کوچکتر از ۶ میلیمتر هستند.

۵-برامدگی:

از علائم سرطان پوست میتوان ضایعات بدخیم ملانوما را نام برد.اگر قسمتی از خال برامده شد یا از سطح پوست بلندتر شد به پزشک مراجعه کنید. ضایعات بدخیم ملانوما اغلب به سرعت بزرگ می‌شوند و ارتفاعشان افزایش می‌یابد. خالی که اندازه اش به سرعت تغییر کند، بزرگ یا چروکیده شود تغییر رنگ بدهد، خارش دار شود یا خونریزی داشته باشد باید معاینه شود. از انواع سرطان پوست و خالهای سرطانی

سرطان پوست شامل تغییرات غیرعادی در لایه بیرونی پوست می‌شود. سرطان پوست متداول ترین و شایع ترین نوع سرطان در تمام جهان بوده و ۷۵ درصد کل سرطان در جهان را تشکیل می‌دهد و هرچند اکثر مبتلایان به سرطان پوست شفا می‌یابند، اما بدلیل شیوع زیاد آن یکی از نگرانی‌های بزرگ افراد بحساب می‌آید. شما می‌توانید با کاهش قرارگیری در برابر اشعه فرابنفش و یا عدم قرارگیری دربرابر این اشعه، از ابتلا به سرطان پوست پیشگیری کرده و یا خطر آن را کاهش دهید.

انواع سرطان پوست و نشانه‌های آن

سرطان پوست می‌تواند در همه نقاط بدن بوجود بیاید، اما معمولا در نقاطی‌ این سرطان رخ می‌دهد که بیشتر از همه در معرض آفتاب هستند. سرطان پوست در همه افراد با هرنگ پوستی را مبتلا می‌کند. در ادامه بشرح انواع سرطان پوست و نشانه‌های آن می‌پردازیم:

کارسینوم سلول بازال (Basal cell carcinoma)

کارسینوم سلول بازال معمولا در نواحی در معرض آفتاب از جمله گردن یا صورت رخ می‌دهد. این نوع سرطان پوست ممکن است، بشکل:

1. یک برآمدگی چرکی یا سفید در صورت
2. یا یک زخم صاف، که رنگ پوست و یا قهوه‌ای رخ دهد.

کارسینوم سلول سنگفرشی (Squamous cell carcinoma)

بیشتر اوقات، کارسینوم سلول سنگفرشی در نواحی در معرض آفتاب مانند صورت، گوش‌ها و دست‌های فرد رخ می‌دهد. افرادیکه پوستشان تیره بوده، بیشتر در معرض ابتلا به این نوع سرطان در نواحی‌ای که درمعرض آفتاب نیستند، از جمله پاها می‌باشند. این نوع سرطان پوست ممکن است در شکل:

1. یک برآمدگی قرمز و سفت
2. یک ضایعه مسطح، پوسته پوسته و دلمه بسته

ملانوم (Melanoma)

ملانوم نوعی است سرطان است که می‌تواند در هر نقطه بدن از پوست عادی گرفته تا یک خال سرطانی بوجود آید. ملانوم معمولا در تنه، سر و یا گردن مردان ظاهر میشود. در زنان این نوع سرطان معمولا برروی پاها ظاهر می‌گردد. در ملانوم، بیماری می‌تواند در نقاطی که در معرض آفتاب نیست، هم رخ دهد. در افرادیکه رنگ پوست آنها تیره است، ملانوم معمولا در کف پا، کف دست و یا زیر ناخن دست‌ یا پا ظاهر می‌شود.  ملانوم معمولا سرطانی شدید و خطرناک بوده ومی‌بایست درمان آن بموقع شروع شود. نشانه‌های ملانوم شامل:

1. لکه‌های قهوه‌ای بزرگ برروی پوست با خال‌های تیره تر در درونشان
2. خالی‌ که در اندازه، رنگ، حساسیت آن تغییر ایجاد می‌شود و یا خونریزی می‌کند.
3. زخم یا ضایعه‌ای که سرخ، سفید، آبی و یا مشکی آبی باشد.
4. زخم های تیره برروی کف دست، کف پا، ناخن‌های دست و پا و یا نقاط پوشیده در مخاط همچون بینی، دهان، مقعد و یا واژن ظاهر می‌شوند.

زمانیکه دچار هر تغییری در پوست خود شدید که شما را آزرده خاطر می‌کند به پزشک مراجعه نمایید، البته همه این تغییرات نشانه سرطان نیستند و پزشک سرطانی بودن و یا نبودن آنها را مشخص می‌کند.

ملانوما:

این نوع از بدخیمی‌ پوست  (ملانو) به اندازه‌ی انواع دیگر شایع نیست

ملانوما نوعی سرطان پوست است که معمولا از یک خال شروع می‌شود. این نوع از بدخیمی‌ پوست به اندازه‌ی انواع دیگر شایع نیست اما خطرناک ترین نوع آن است و می‌تواند کشنده باشد. علائم احتمالی آن شامل تغییر در شکل خال یا لکه ها است. اگر خال یا لکه ای در پوست شما از نظر اندازه، شکل، رنگ یا حاشیه ها تغییراتی داشت یا در صورت داشتن بیش از یک رنگ، عدم تقارن، خارش، ترشح یا خونریزی حتما به پزشک مراجعه کنید.

سرطان سلول سنگفرشی:

سرطان سلول پایه ای:

در این بیماری سلولهای پایه ای پوست بدخیم می‌شوند. این نوع بدخیمی‌پوست، شایعترین و قابل درمان ترین نوع سرطان پوست است زیرا این بیماری به کندی پیشرفت می‌کند. ضایعات سرطانی ممکن است شکلهای مختلفی داشته باشند ممکن است به شکل یک ضایعه گرد، سفید رنگ و مروارید شکل و یا به صورت برامدگی پر از چربی باشد که اغلب عروق کوچکی هم در آن دیده می‌شود.ضایعه می‌تواند در گوشها، گردن یا صورت ایجاد شود. ممکن است ضایعات پوستی به صورت صاف، پوسته دار، صورتی یا قهوه ای باشند که در پشت تنه یا روی سینه ایجاد می‌شوند.

عوامل خطر آفرین
مواجهه با آفتاب بزرگترین عامل ایجاد سرطان پوست است.

 وراثت

در صورتی که سابقه سرطان پوست در خانواده شما وجود دارد، شما احتمالا در معرض خطر بیشتری هستید. کسانی که پوست تر دارند و از نژاد اروپای شمالی هستند، بیشتر مستعد سرطان پوست می‌باشند. 

محیط

در حال حاضر میزان پرتو فرابنفش در مقایسه با ۵۰ تا ۱۰۰ سال گذشته بیشتر است و علت آن کاهش لایه ازون(سوراخ شدن لایه ازون) در جو زمین می‌باشد. هر چند لایه ازون کمتر شود میزان رسیدن پرتو فرابنفش به زمین بیشتر می‌شود. سایر عوامل موثر عبارتند از: ارتقاع، عرض جغرافیایی و پوشش ابر. هر چه ارتفاع افزایش می‌یابد، پرتو فرابنفش قویتر می‌شود. در عرض جغرافیایی بالاتر، جو نازکتر نمی‌تواند پرتو فرابنفش را به اندازه‌ای که سطح دریا، تصفیه می‌شود، کاهش دهد. در خط استوا تشعشع خورشید قویتر است. 

در قطب جنوب، شیلی و نیوزلند (زلاندنو) میزان پرتوفرابنفش بویژه در فصل بهار به علت سوراخ شدن لایه ازون در نیمکره جنوبی خیلی بیشتر از میزان طبیعی است، عاملی که بطور واقعی پرتو فرابنفش را کاهش می‌دهد، پوشش ابر است. آب و هوای مرطوب با پوشش منظم ابر، ممکن است به میزانی کمتر از ۵۰ درصد دارای پرتو فرابنفش باشد. میزان واقعی پرتو تحت تاثیر چگالی ابرها است. اندازه گیریهای لایه اوزن در خطر استوا در سپتامبر ۱۹۹۵، موجود می‌باشد. گزارشهای سازمان ملل متحد، نشان می‌دهد که در سال جاری سرعت کاهش لایه ازون بیشتر از آنچه که انتظار می‌رفت، بوده است. و منطقه‌ای به وسعتی بیش از اروپا، بطور مشخص میزان بیشتری از پرتوفرابنفش را دریافت کرده است. 
مواجهه با عوامل محیطی زیانبار، پرتودرمانی و حتی ویژگیهای وراثتی و ژنتیکی ممکن است در ابتلا به بیمار ی نقش داشته باشند. حتی آفتاب گرفتن های طولانی و استفاده از دستگاههای برنزه کننده پوست نیز موجب آسیب به پوست می‌شود. اگر چه هر فردی  ممکن است به سرطان پوست مبتلا شود ولی این افراد در معرض خطر بیشتری هستند:

* افرادی که پوست سفید دارند یا رنگ چشم آنها روشن است.
* افرادی که تعداد زیادی خالهای بزرگ و با اشکال نامنظم دارند.
* افرادی که در خانواده آنها فرد یا افرادی سابقه ی سرطان پوست داشته اند.
* سابقه مواجهه طولانی با نور شدید آفتاب یا سابقه آفتاب سوختگی شدید دارند.
*زندگی در مکانهایی که ارتفاع زیاد دارند و بیشتر سال تابش آفتاب دارند.
* افرادی که به علتی پرتو درمانی شده اند.

چگونه از ابتلا به سرطان پوست پیشگیری کنیم؟
* مواجهه خود با نور خورشید و پرتوهای فرابنفش را کاهش دهید. خصوصا در ساعات ۱۰ صبح تا ۴ بعد از ظهر این مسئله اهمیت بیشتری دارد زیرا تابش پرتوهای خورشید شدیدتر است.

* هنگامی‌که بیرون می‌روید از محصولات ضد آفتاب استفاده کنید و همه نواحی که با آفتاب مواجهه دارند را در نظر داشته باشید. لبها و گوشها را فراموش نکنید.
* از عینک آفتابی مناسب و لباسهای مناسب که بیشتر سطح بدن را محافظت کنند استفاده کنید. لباسهایی که رنگ روشن دارند مناسبتر هستند.

* در صورتی که تغییری در پوست شما ایجاد شد، خالها دچار تغییراتی شدند یا زخمی‌ایجاد شد که بهبودی و ترمیم خوبی نداشت حتما در اولین فرصت به پزشک مراجعه کنید.

آیا می دانید بهترین متخصص سرطان در اصفهان فعالیت دارد
آیا می دانید سرطان روده را باید در اصفهان درمان کنید
آیا می دانید بهترین متخصص سرطان سینه در اصفهان می باشد