همانطور که میدانید سیگار کشیدن عامل اصلی سرطان است. تقریباً یک سوم از تمام مرگهای ناشی از سرطان از استعمال دخانیات نشأت میگیرد. سرطان ریه علت اصلی مرگ ناشی از سرطان در زنان و مردان است. سیگار کشیدن و در معرض دود سیگار بودن ابتلا به سرطان دهان، گلو، معده، روده بزرگ، لوزالمعده، کبد، کلیه، خون و … را در پی دارد.
هیچ روش ایمنی برای مصرف دخانیات وجود ندارد و حتی سیگار الکترونیک نیز حاوی مواد شیمیای سرطانزا است. استعمال دخانیات و کشیدن سیگار بدترین و قدرتمندترین عامل خطر سرطان محسوب میشود. خوشبختانه ترک سیگار خطر ابتلا به سرطان را ظرف فقط چند سال پس از آخرین بار مصرف کاهش میدهد.
دلیل اصلی مضر بودن سیگار، وجود نیکوتین در توتون است. نیکوتین تقریباً به روشی مانند هروئین یا کوکائین منجر به اعتیاد میشود و نیکوتین به اندازه این مواد مخدر “جدیتر” سرطانزا است.
اما مصرف نیکوتین به تنهایی (برای مثال در درمان جایگزینی نیکوتین) تغییری را در احتمال ابتلا به سرطان ایجاد نمیکند. سیگار عمداً به گونهای طراحی شده است که مصرف کننده اثر نیکوتین را به سرعت حس کند، کمتر از ۲۰ ثانیه طول میکشد تا نیکوتین استنشاق شده از دود سیگار به مغز برسد. درمان جایگزینی نیکوتین و سیگار الکترونیکی نیز نیکوتین را به بدن، البته با سرعت و شدت کمتر، میرساند.
جایگزینی این منابع سالمتر نیکوتین یا مصرف آنها برای ترک نیکوتین بسیار ایمنتر از استمرار مصرف دخانیات است و لازم نیست که نگران عوارض آنها باشید. مهمترین کار این است که سیگار را ترک کنید.
مواد شیمیایی موجود در دود سیگار وارد جریان خون میشود و به این ترتیب بر کل بدن اثر میگذارد. به همین دلیل است که سیگار کشیدن عامل ابتلا به دهها بیماری، از جمله حداقل ۱۵ نوع سرطان، بیماری قلبی و ناراحتیهای مختلف ریوی است.
از هر ده مورد سرطان ریه، هفت مورد از کشیدن سیگار نشأت میگیرد. یکی از پایینترین نرخهای امید به زندگی در میان بیماران سرطانی به سرطان ریه مربوط میشود و سرطان ریه شایعترین علت مرگ ناشی از سرطان است.
سیگار کشیدن خطر ابتلا به حداقل ۱۴ نوع سرطان دیگر را افزایش میدهد که عبارتاند از سرطانهای دهان، گلو، بینی و سینوسها، حنجره، مری، کبد، پانکراس، معده، کلیه، روده، تخمدان، مثانه، دهانه رحم و گونههایی از سرطان خون. همچنین سیگار کشیدن احتمال ابتلا به سرطان سینه را نیز بالاتر میبرد، اما این افزایش جزئی است.
آسیب زدن سیگار به DNA، که حاوی ژنهای کلیدی محافظت کننده از انسان در برابر سرطان است، اثر اصلی سیگار بر بدن است که منجر به سرطان میشود. بسیاری از مواد شیمیایی موجود در سیگار، مانند بنزن، پولونیوم ـ ۲۱۰، بنزو آلفا پیرن و نیتروسامینها، به DNA آسیب میزنند.
عوارض سیگار تا همینجا بد هست، اما مواد شیمیایی دیگر موجود در سیگار اوضاع را از این هم وخیمتر میکند. برای مثال کروم باعث میشود که سمومی مانند بنزو آلفا پیرن محکمتر به DNA بچسبند و به این ترتیب آسیب جدیتری را وارد کنند. به علاوه مواد شیمیایی مانند آرسنیک و نیکل راههای ترمیم DNA آسیب دیده را مختل میکنند.
در نتیجه احتمال تبدیل شدن سلولهای آسیب دیده به سرطانی هر چه بیشتر تقویت میشود. از این گذشته قابلیت بدن افراد سیگاری برای مقابله با مواد شیمیایی سمی کمتر از افرادی است که خون و ریههای سالمی دارند. مواد شیمیایی موجود در دود سیگار خنثی کردن یا دفع کردن سموم را برای سیگاریها سختتر میکند و سیستم ایمنی را نیز ضعیفتر میکند.
خطر ابتلا به سرطان ریه برای سیگاریها، صرف نظر از نوع سیگار، بسیار بیشتر از افراد غیرسیگاری است. روش ایمنی برای استعمال دخانیات وجود ندارد. فیلترها و سیگارهای با تار کمتر فرق چندانی با بقیه سیگارها ندارند، کشیدن این سیگارها هم تقریباً به اندازه کشیدن سیگارهای معمولی خطرناک است و عامل ابتلا به سرطان ریه محسوب میشود.
شاید دلیل بیاثر بودن چنین تغییراتی این باشد که فرد روش سیگار کشیدن خود را به گونهای تغییر میدهد که میل شدید خود به نیکوتین را ارضا کند، برای مثال پکهای محکمتری به سیگار میزند یا سیگارهای بیشتری میکشد.
افزایش تعداد سیگار در روز به معنای بالاتر رفتن احتمال بروز سرطان است. اگر نمیتوانید سیگار را کاملاً کنار بگذارید، حداقل برای شروع سعی کنید که تعداد نخهای سیگاری را که در روز میکشید، کمتر کنید. حتی اگر خیلی کم یا در شرایط خاص سیگار میکشید، باید بدانید که همین میزان سیگار کشیدن هم برای سلامتیتان مضر است، بنابراین سیگار را کاملاً ترک کنید.
دانشمندان متوجه شدهاند، تعداد سالهایی که فرد این عادت ناپسند را داشته است، بیشتر از تعداد سیگارهایی که در روز میکشد، در ابتلا به سرطان نقش دارد. برای مثال یک پاکت سیگار کشیدن در روز ظرف ۴۰ سال خطرناکتر از دو پاکت سیگار کشیدن در روز به مدت ۲۰ سال است. تنها راه خنثی کردن عوارض مخرب سیگار این است که زندگی سالمی را در پیش بگیرید، تناسب اندام خود را حفظ کنید و تغذیه سالمی داشته باشید. بهترین روش برای کاهش خطر سرطان ناشی از سیگار این است که برای همیشه با سیگار خداحافظی کنید.
نظرات کاربران